Ubuntu မှာ Unicode သုံးမယ်ဆိုရင်

Zawgyi နဲ့ Unicode အင်အားပြိုင်နေတာကြာပါပြီ Zawgyi က web မှာ တစ်နည်းအားဖြင့် internet ပေါ်မှာ အချိန်အတန်သင့် နေရာယူပြီးချိန်မှ Unicode ကပေါ်လာခဲ့လေတော့ သာမန် User အသိုင်းအဝန်းထဲကို Unicode ကမတိုးနိုင်ဖြစ်နေခဲ့တာလဲ အချိန်မနည်းတော့ပါဘူး။ အဓိကက Unicode ရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးကိုမသိတဲ့အတွက် အလွယ်တကူသုံးနိုင်ပြီး တွင်ကျယ်နေပြီဖြစ်တဲ့ Zawgyi ကိုပဲဆက်သုံးဖြစ်နေကြတာပါ။ သိတဲ့သူဆိုတာကလဲ IT သမား အသိုင်းအဝန်းထဲကမှ Developer တွေလောက်သာရှိတော့ အခုချိန်ထိကို မတွင်ကျယ်ဖြစ်နေရတယ်။ အထူးသဖြင့် Facebook နဲ့ Gtalk တို့မှာက Zawgyi ပဲသုံးကြတာပါ။ လူအနည်းစုနဲ့ အများစု ယှဉ်လိုက်တော့ အပေါင်းအသင်းတွေထဲ ကိုယ်ပဲ Unicode သုံးပြီး သူရေးတာကိုယ်မဖတ်နိုင် ကိုယ်ရေးတာသူမဖတ်နိုင်နဲ့ နောက်ဆုံး မထူးဇာတ်ခင်းပြီး Zawgyi ပဲပြန်သုံးဖြစ်ကြတာများတယ်။ ကိုယ်တိုင်လဲ အဲဒီလို ခဏခဏဖြစ်တယ်။ နောက်ဆုံး ဆုံးဖြတ်ချက်ချလိုက်တယ်။ ပုံမှန်သုံးရင် Unicode သုံးပြီး Facebook နဲ့ gtalk မှာတော့ လိုအပ်မှ Zawgyi ကိုသုံးမယ်ပေါ့။ ဒါနဲ့ပဲ သုံးနေကျဖြစ်တဲ့ Ubuntu မှာ အဆင်အပြေဆုံးဖြစ်မယ့် နည်းလမ်းတွေရှာဖြစ်ခဲ့တယ်။

Ubuntu မှာ Zawgyi နဲ့ Unicode Font နှစ်မျိုးလုံးထည့်လိုက်ရင် ဇော်ဂျီနဲ့ပဲ ပေါ်တော့တယ်။ ဘာကြောင့်ရယ် အတိအကျမပြောနိုင်ပေမယ့် Zawgyi Font မှာက Code Point ပိုများနေတဲ့အတွက် Zawgyi ကိုပဲ Default အဖြစ် သတ်မှတ်သွားတာလို့ပဲယူဆတယ်။ ဒါကြောင့် Unicode ကိုပဲ Default အနေနဲ့သုံးချင်တယ်ဆိုရင် Fallback Font ကိုပြောင်းပေးရတယ်။ အဲဒီအတွက် လွယ်အောင် my-fs-cli ဆိုတဲ့ command line tools လေးတစ်ခုရေးဖြစ်တယ်။ Ubuntu 12.04 LTS ပေါ်မှာ Build လုပ်ပြီး Launchpad မှာ တင်ပေးထားပေမယ့် Update မလုပ်ဖြစ်တော့ နောက်ထွက်တဲ့ Ubuntu version အသစ်တွေမှာ ppa သုံးပြီး package manager တွေကနေ install လုပ်လို့မရတော့ဘူး။ သုံးချင်ရင် .deb file download ဆွဲပြီး Manually install လုပ်မှရတယ်။ ပေးထားတဲ့ Command အတိုင်း Terminal ထဲမှာ တစ်ကြောင်းချင်းရိုက်ထည့်လိုက်ရုံပါပဲ။

wget https://raw.githubusercontent.com/naingyeminn/nym_blog_data/master/Ubuntu/my-fs-cli_12.07.1_all.deb
sudo dpkg -i my-fs-cli_12.07.1_all.deb

သုံးပုံကတော့ my-fs-cli ဆိုတဲ့ command ကို terminal မှာ run ပေးရုံပါ။ တစ်ကြိမ်ရိုက်ရင် Zawgyi နောက်တစ်ကြိမ်ရိုက်ရင် Unicode ဆိုပြီး တစ်လှည့်စီပြောင်းပေးပါတယ်။

ပထမဉီးဆုံးအကြိမ် run တာဆိုရင်တော့ system changes တွေ affect ဖြစ်ဖို့ Logout လုပ်ပြီး Login ပြန်ဝင်ပေးဖို့တော့ လိုပါမယ်။

Fallback Font ကို Unicode အနေနဲ့ပြောင်းလိုက်ပြီဆိုရင် System တစ်ခုလုံး Unicode နဲ့ ဖြစ်သွားမှာပါ။ Browser မှာ Facebook ကိုဝင်လိုက်ရင် Zawgyi နဲ့ ရေးထားသမျှ စာတွေအကုန်လုံးဖတ်မရတော့ဘူးဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။ Zawgyi အနေနဲ့ဖတ်လို့ရဖို့ ကိုထိန်လင်းရွေ (saturngod) လုပ်ပေးထားတဲ့ bookmarklets ကိုသုံးပြီး ဖတ်လို့ရပါတယ်။ Firefox Version အဟောင်းတွေမှာတော့ Unicode to Zawgyi, Zawgyi to Unicode, MM Font Tagger စတာတွေသုံးလို့ရပေမယ့် အခုနောက်ပိုင်း version တွေမှာတော့ Zawgyi Force, Unicode Force ၂မျိုးပဲသုံးလို့ရပါလိမ့်မယ်။ သုံးပုံသုံးနည်းကတော့ ပေးထားတဲ့ link မှာပါပြီးသားပါ။

နောက်ထပ်တစ်ခုက clip-text-convert ဆိုတဲ့ package လေးပါ။ သူငယ်ချင်း သူရလှိုင် ရေးထားတဲ့ Python-Myanmar ဆိုတဲ့ python module ကိုသုံးပြီး text တွေကို zawgyi, unicode အလွယ်တကူပြောင်းနိုင်အောင် လုပ်ပေးထားတာပါ။ Unicode သုံးနေတော့ zawgyi နဲ့ ရေးထားတဲ့ စာသားတွေကို အလွယ်တကူပြောင်းနိုင်အောင်လို့ပါ။ ဥပမာအနေနဲ့ zawgyi နဲ့မြန်မာလိုရေးပြီး နာမည်ပေးထားတဲ့ file တစ်ခုကို Unicode ပြောင်းချင်တဲ့အခါ Rename လုပ်ပြီး ကိုယ်တိုင်ပြန်ရိုက်ရပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီအတွက် Clip-Text-Convert ကိုသုံးပြီးဖြေရှင်းနိုင်ပါတယ်။ အဓိက လုပ်ဆောင်ပေးတာကတော့ စာသားတစ်ခုခုကို copy ဒါမှမဟုတ် cut လုပ်လိုက်လို့ ရောက်သွားတဲ့ Clipboard ထဲကစာသားကို Zawgyi, Unicode စသဖြင့်ပြောင်းပေးပါတယ်။ Paste ပြန်လုပ်လိုက်တဲ့အခါကျ Convert လုပ်ထားပြီးသားစာသားပြန်ထွက်လာမှာပါ။

wget https://python-myanmar.googlecode.com/files/python-myanmar_0.0.2-0_all.deb
sudo dpkg -i python-myanmar_0.0.2-0_all.deb

ဆိုတဲ့ command ၂ကြောင်းကိုရိုက်ပြီး Python Myanmar ကိုသွင်းပါ။

wget https://github.com/naingyeminn/clip-text-convert/archive/master.zip
unzip master.zip
cd clip-text-convert-master
make install

Clip-Text-Convert ကိုသွင်းလိုက်ရင် conv2zg, conv2uni, noticonv နဲ့ noticlip ဆိုတဲ့ command လေးတွေ သုံးလို့ရသွားပါလိမ့်မယ်။ conv2zg က copy ကူးလိုက်တဲ့ Unicode Text တွေကို Zawgyi အနေနဲ့ Convert လုပ်ပြီး clipboard ထဲပြန်ထည့်ပေးပါတယ်။ Unicode နဲ့ရိုက်ထားတဲ့ စာသားကို select လုပ် copy ကူးပြီး conv2zg ဆိုတဲ့ command ကို run လိုက်ပြီး Paste ပြန်လုပ်လိုက်တာနဲ့ Zawgyi နဲ့ရေးထားတဲ့ စာသားပြန်ထွက်လာမှာပါ။ command ကို terminal မှာသွား run စရာမလိုအောင် Video ထဲမှာပါတဲ့အတိုင်း shortcut key သတ်မှတ်ထားနိုင်ပါတယ်။ conv2uni လဲ conv2zg လိုပါပဲ။ သူကတော့ Unicode အနေနဲ့ပြောင်းပေးတာပါ။ noticonv ကတော့ Pidgin User တွေအတွက်ပါ။ Ubuntu မှာ Gtalk ကို Pidgin နဲ့ပြောတဲ့အခါ ပြောနေတဲ့ conversation တွေထဲကမှ နောက်ဆုံးပြောလိုက်တဲ့ message ကို Unicode အနေနဲ့ပြောင်းပြီး notification မှာပြပေးတာပါ။ နောက်ဆုံးတစ်ခုဖြစ်တဲ့ noticlip ကတော့ ကူးယူလိုက်တဲ့ စာသား (Text ) တွေကို Unicode ပြောင်းပြီး Notification မှာပြပေးပါတယ်။

Setting ချပုံနဲ့ အသုံးပြုပုံကိုတော့ ပေးထားတဲ့ YouTube Video မှာကြည့်လိုက်ပါ။

ပြထားတဲ့အတိုင်း convert လုပ်လို့မရရင် xclip ဆိုတဲ့ package လေးသွင်းပေးဖို့လိုနေတာပါ။

“sudo apt-get install xclip” ဆိုတဲ့ command သုံးပြီး install လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

မှတ်ချက် ။ ။ အခုနည်းလမ်းတွေက Ubuntu 12.04 LTS မှာစမ်းထားတဲ့ နည်းလမ်းတွေပါ။ လက်ရှိသုံးနေတဲ့ 12.04 ကို Based လုပ်ထားတဲ့ ElementaryOS Luna မှာလဲအဆင်ပြေပါတယ်။ အသစ်ထွက်နေပြီဖြစ်တဲ့ Ubuntu 14.04 LTS မှာတော့ မစမ်းကြည့်ရသေးပါဘူး။